Nhiều bài học ngoại giao cho sinh viên Quan hệ Quốc tế qua sự kiện xung đột Nga - Ukraine

Thời gian vừa qua, bên cạnh sự ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, thế giới đang chứng kiến nhiều biến động, dư luận đặt nhiều sự quan tâm. Trong đó, không thể bỏ qua sự xung đột của 2 quốc gia Nga và Ukraine. Nhiều giả thuyết xoay quanh chủ đề này được đưa ra bàn luận trên báo chí, các diễn đàn, mạng xã hội. 
Nhằm giúp cho sinh viên đang theo đuổi lĩnh vực quan hệ quốc tế cập nhật và phân tích tình hình thời sự thế giới dưới góc nhìn thực tiễn của những người thực hiện công tác ngoại giao, khoa Quan hệ quốc tế UEF đã tổ chức tọa đàm khoa học với chủ đề “Xung đột Nga - Ukraine và phép thử thiết lập trật tự thế giới mới” thu hút đông đảo sinh viên trong và ngoài Nhà trường. Đây cũng là cơ hội để các giảng viên và sinh viên được gặp gỡ, giao lưu và học hỏi từ đại diện phái đoàn ngoại giao Việt Nam tại Liên Hợp Quốc. 

Chương trình có sự tham dự của TS. Nguyễn Thanh Giang - Hiệu trưởng Nhà trường, TS. Nhan Cẩm Trí - Phó Hiệu trưởng, TS. Lý Thiên Trang - Phó Hiệu trưởng, TS. Trần Thanh Huyền - Trưởng khoa Quan hệ quốc tế, TS. Đào Minh Hồng - Phó Trưởng khoa Quan hệ quốc tế, ThS. Trương Thị Ngọc Bích - Giám đốc Trung tâm Thông tin - Truyền thông, ThS. Nguyễn Văn Mạnh - Phó Chánh văn phòng trường cùng các thầy, cô đại diện đến từ các ngành về Quan hệ quốc tế và Quốc tế học của các trường đại học trên địa bàn TP.HCM.

Diễn giả là PGS.TS. Đại sứ Đặng Đình Quý - Nguyên Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên Hợp Quốc (LHQ), Chủ tịch Nhóm Công tác không chính thức của Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ về các tòa án quốc tế. Bằng phong cách dẫn dắt hấp dẫn, gần gũi, diễn giả đã mang lại nhiều góc nhìn mới mẻ, thú vị cho sinh viên về sự kiện mang tính thời sự này. 

Phân tích câu chuyện Nga tấn công Ukraine, diễn giả đã dẫn ra những nguyên nhân sâu xa và trực tiếp dẫn đến cuộc xung đột quân sự này. Đồng thời, căn cứ vào tình hình bỏ phiếu của các quốc gia và những hành động của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc, đại sứ đã đưa ra những kịch bản có thể xảy ra trong thời gian sắp tới: thứ nhất, Ukraine tuyên bố không gia nhập NATO, đồng ý tiếp tục đàm phán về các điều kiện khác của Nga, Nga tuyên bố chiến thắng và rút quân bộ, tiếp tục ủng hộ quân sự cho Donetsk và Luhansk, Ukraine tuyên bố chiến thắng (kịch bản này cần có sự tham gia của Mỹ, EU dưới một hình thức nào đó); thứ hai, Nga tấn công mạnh, Tổng Thống Zelensky sụp đổ, chính phủ thân Nga chấp nhận các điều kiện Nga đưa ra, Ukraine xung đột nội bộ mở rộng; thứ ba, Nga sa lầy như trước đây ở Afghanistan, chiến tranh du kích kéo dài. 

Nhìn nhận cục diện thế giới từ góc độ một chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về ngoại giao và quan hệ quốc tế, đại sứ Đặng Đình Quý cho rằng thế giới vẫn nằm trong “trật tự Mỹ” - Pac American, các “luật chơi” hiện hành đều do Mỹ đóng vai trò chính. Nhưng cục diện thế giới sẽ có những thay đổi: bước vào giai đoạn hậu Covid 19; hậu chính quyền Trump và hậu chiến tranh Ukraine. Trong đó, quan trọng nhất là sự thay đổi của tương quan lực lượng và chính sách của các cường quốc. 
Đứng trước bối cảnh chung đó, theo diễn giả, Việt Nam cũng đã và đang có những hành động cụ thể như quyết liệt, kịp thời bảo hộ công dân; giảm thiểu tác động tiêu cực; khẳng định lập trường, nguyên tắc và đưa tin khách quan, cân bằng. Thông qua đó, các bài học về chung sống cạnh nước lớn, chung sống với nước láng giềng nhỏ hơn, giữ nguyên tắc 3 không và phát huy nền ngoại giao Hồ Chí Minh là những điều được đại sứ nhấn mạnh nhằm đảm bảo mối quan hệ hòa bình, hữu nghị của Việt Nam cùng các nước. 

Kết thúc chương trình, hàng loạt câu hỏi được đưa ra từ phía sinh viên thể hiện rõ sự quan tâm của những người trẻ đang theo học ngành này với tình hình chung thế giới. Nhiều vấn đề trong quan hệ quốc tế theo đó được giải đáp một cách cụ thể và xác đáng. 
Từ những phân tích, đánh giá của diễn giả, sinh viên UEF nói riêng và sinh viên Quan hệ quốc tế địa bàn TP.HCM nói chung đã mở rộng góc nhìn, học hỏi được tính khách quan, công bằng khi nhìn nhận về một sự kiện. Đó cũng là thông điệp mà đại sứ muốn truyền tải trước khi khép lại tọa đàm. Bên cạnh đó, đây cũng sẽ là động lực để các bạn trẻ tiếp tục tìm hiểu, nghiên cứu về vấn đề này.