Cách mạng công nghiệp 5.0: Đón đầu hướng toàn cầu & quá trình đào thải khắc nghiệt hơn sắp bắt đầu!
26/05/2023
Trên nền tảng của công nghiệp 4.0 và những thành tựu quản lý hiện đại, các nước phát triển đang tiên phong xây dựng một mô hình xã hội “siêu thông minh” và “siêu hiệu quả” với tên gọi “xã hội 5.0”. Nhiều chuyên gia đã khẳng định, Cách mạng công nghiệp 5.0 là điều tất yếu sẽ diễn ra, và mốc thời gian đã được xác định rất gần: 2035 hoặc sớm hơn. Trải qua hơn 4 hình mẫu xã hội khác nhau, từ thấp đến cao. Một lần nữa, chúng ta đứng trước ngưỡng cửa của một xã hội ưu việt mới với nền tảng ban đầu là một cuộc cách mạng lớn trong sản xuất công nghiệp.
Một xã hội tiến bộ "version 5.0"
Con người đã mất hàng thế kỉ để khởi đầu với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, lần thứ 2 và thứ 3 xảy ra sau mỗi gần 100 năm nhưng chỉ mất khoảng 40 năm để bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0). Và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 5 sẽ xảy ra trong tương lai gần hơn nữa.
Trong giai đoạn cuộc cách mạng công nghiệp 3.0 và 4.0, ngành công nghệ số đã nổi lên để dẫn dắt sự phát triển thay vì những ngành công nghiệp truyền thống trước đây. Những công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) , kết nối vạn vật (IoT) , big data, điện toán đám mây đã giúp tạo ra rất nhiều tri thức dựa trên dữ liệu và cũng đồng thời giúp nâng cao hiệu suất. Điều đó đã giúp hình thành nhiều mô hình như sản xuất thông minh, năng lượng thông minh, thành phố thông minh. Trong bối cảnh đó, mục tiêu phát triển là giảm thiểu sự tham gia của con người và ưu tiên quá trình tự động hóa. Ở một mức độ nhất định, con người đang phải cạnh tranh với máy móc trong một số công việc.
Tuy nhiên, viễn cảnh về cách mạng công nghiệp 5.0 lại là một xu hướng khác. Mục tiêu của cuộc cách mạng này là giảm bớt chú trọng vào công nghệ và máy móc và tập trung phát triển nâng cao tương tác giữa người và máy. Đây là sự kết hợp tuyệt vời giữa tính sáng tạo không có giới hạn của con người với mức độ chính xác tuyệt đối của máy móc. Đơn giản mà nói, xã hội 5.0 chính là một xã hội “siêu thông minh”. Sự thông minh thể hiện ở chỗ tất cả các vật thông dụng trước đây, đã dần hình thành nên sự liên kết thông qua internet nhằm phục vụ cuối cùng cho con người một cách tối ưu. Ở đó, loài người, các robot và một trí tuệ nhân tạo sẽ cùng tồn tại và lao động phục vụ chính mình. Nơi mà các nhu cầu cơ bản về vật chất như nhà cửa, đường sá, giao thông… và cả những nhu cầu cao hơn trong giải trí, nghệ thuật, sức khỏe… sẽ được đáp ứng một cách đầy đủ nhất.
Lợi ích của cuộc Cách mạng Công nghiệp 5.0 dự kiến mang lại Tối ưu hóa chi phí
Thời đại 5.0 cho phép các hoạt động sản xuất - kinh doanh diễn ra một cách hiệu quả và linh hoạt hơn, giảm thiểu những sai sót và hạn chế về mặt địa lý, tối ưu chi phí vận hành và nguyên vật liệu, giúp cải thiện hoạt động hiệu suất của máy móc thiết bị và nguồn lực lao động.
Cá nhân hóa sáng tạo
Với sự phát triển mạnh mẽ của thời đại 5.0, chúng ta có thể tận dụng tiềm năng của công nghệ để phát triển với mục đích cá nhân hóa. Trong thời kỳ Công Nghiệp 4.0 cho phép người lao động giải phóng bản thân khỏi một số công việc lặp đi lặp lại, từ đó tập trung vào các chiến lược khác, áp dụng khả năng sáng tạo của họ.
Thân thiện với môi trường
Theo Ủy ban Châu Âu, mục tiêu chính của công nghiệp 5.0 là tính bền vững, lấy con người làm trung tâm và khả năng chống chịu. Từ đó dẫn tới sự ra đời của các chính sách bền vững, như việc giảm thiểu chất thải và việc quản lý trở thành những quy trình thiết yếu, đồng thời làm cho tổ chức hoạt động hiệu quả hơn.
Quá trình đào thải khắc nghiệt hơn sắp bắt đầu
Với sự phát triển mạnh mẽ của các cuộc cách mạng công nghiệp, Robot và trí tuệ nhân tạo dần thay thế vị trí con người trong nhà máy, điều đó cho thấy con người đang phải cạnh tranh trong một số công việc. Mặc dù robot nhất quán nhiều hơn so với con người và chúng làm việc chính xác hơn, nhưng khả năng thích ứng và tính linh hoạt cũng như tư duy không thể vượt qua các khối óc của con người. Theo một báo cáo gần đây của Harvard Business Review, có khoảng 20% - 80% công việc có thể thay thế bằng máy móc, nhưng không có công việc nào có thể tự động hóa 100%. Do đó với sự phát triển trong tương lai, Robot sẽ không thể thay thế hoàn toàn con người.
Trong thời đại công nghiệp 5.0, con người sẽ đảm nhiệm các vị trí lao động mang lại giá trị lao động gia tăng dựa trên sáng tạo và trong công việc quản lý các hệ thống Robot trong dây chuyền sản xuất với sự hỗ trợ của các Cobot trong công cuộc chuyển đổi số.
Sự cân bằng giữa hiệu quả và năng suất
Kết nối các máy móc, quy trình và hệ thống để tối ưu hóa hiệu suất nhà máy đó là mục tiêu của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Nhưng với cuộc Cách mạng Công nghiệp 5.0 sẽ là sự phát triển trong tư duy nền sản xuất, khi mà mỗi nhà máy không chỉ tối ưu năng suất mà còn tạo ra hiệu quả cao. Do đó để đạt được mục tiêu như vậy, đòi hỏi sự tinh chỉnh các tương tác giữa con người và máy móc.
Các công nhân ở trong tương lai là những người mang lại giá trị tăng cao trong sản phẩm. Do đó đòi hỏi họ phải có kiến thức chuyên môn, năng lực công việc, sáng tạo,.. Bởi vì đối với những công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại hay những công việc nguy hiểm, Robot & Cobot sẽ thay thế con người làm những công việc đó.
Trong tương lai không xa, những nhân sự, lao động trong các nhà máy sản xuất sẽ phải là những người mang lại giá trị gia tăng cao trong sản phẩm. Họ phải có kiến thức chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể để tạo ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường. Họ cần sử dụng các giác quan tinh tế để đánh giá và điều chỉnh công việc. Họ có thể có hiểu biết đặc biệt về vật liệu và quy trình sản xuất. Họ có thể là chuyên gia sáng tạo. Những người sẽ bị loại bỏ là những người lao động dành cả ngày để thực hiện các công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại hoặc công việc nguy hiểm. Robot và Cobot có thể và sẽ làm công việc này tốt hơn. Cùng với đó là những lợi thế cạnh tranh dựa trên lao động giá rẻ của các quốc gia đang phát triển sẽ nhanh chóng mất đi.
Mục tiêu mới cho sự phát triển
Để có thể phát triển và cạnh tranh trong một xã hội “siêu thông minh” như trên, người học buộc phải chủ động thích ứng, đón đầu xu thế nhân lực. Được nhận định là thế hệ có nhiều ưu điểm hơn thế hệ trước đó, GenZ được thụ hưởng rất nhiều thành tựu của công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội, cách mạng công nghiệp 4.0, quá trình giao lưu và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Qua các kết quả nghiên cứu khoa học gần đây của Viện Nghiên cứu Thanh niên cho thấy, thế hệ trẻ hiện nay khá năng động, chủ động trong việc tìm kiếm cơ hội làm việc, khẳng định và cống hiến, đặc biệt là các hoạt động lập nghiệp, khởi nghiệp. Họ sẵn sàng dấn thân vào khoa học và công nghệ, ứng dụng khoa học và công nghệ làm kinh tế. Đồng thời, nghiên cứu, sáng tạo, tham gia vào các khu vực kinh tế mới và năng động như kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, tham gia các hoạt động truyền thông, sáng tạo văn hóa.
Trong thị trường phát triển nhưng đầy tính cạnh tranh khốc liệt như vậy, chúng ta cần học gì để phát huy tiềm năng của bản thân một cách mạnh mẽ nhất? Ngành học xu hướng, đón đầu kỷ nguyên số: “Vai trò chủ đạo của công nghệ kết nối kỹ thuật số đang gây ra sự thay đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực cuộc sống. Nhu cầu về nhân lực trong nền công nghiệp tương lai đã thay đổi, máy móc trong nhà máy cần người làm việc có những kỹ năng mới để vận hành. Đó là “lao động tri thức”. Có cầu ắt có cung và xu hướng đào tạo nguồn nhân lực làm việc trong các lĩnh vực công nghệ và số hóa ngày càng cao. (Theo TS. Nguyễn Đức Toàn trong "Chuyển mình đào tạo đại học, ngành nghề trước sức ép công nghệ 4.0") Đáp ứng xu thế xã hội theo hướng phát triển thời chuyển đổi số, hiện tại, Khoa Công nghệ thông tin UEF đang đào tạo 04 ngành học xu hướng:
- Công nghệ thông tin
- Thương mại điện tử
- Khoa học dữ liệu
- Thiết kế đồ hoạ
Đặc biệt, sinh viên theo học 04 ngành học xu hướng này tại UEF được nhận học bổng do doanh nghiệp tài trợ tương đương 30% học phí trong toàn khóa học. (Áp dụng cho tân sinh viên tốt nghiệp THPT năm 2023 và không áp dụng đồng thời với các chính sách học bổng khác). Liên hệ để được tư vấn về ngành nghề:
Trung tâm Tư vấn Tuyển sinh Trường Đại học Kinh tế - Tài chính thành phố Hồ Chí Minh (UEF)
141 Điện Biên Phủ, P.15, Q. Bình Thạnh, TP.HCM
* ĐT: (028) 5422 5555 - Hotline: 094 998 1717, 091 648 1080
* Website: www.uef.edu.vn
* Email: tuyensinh@uef.edu.vn
Còn vô cùng nhiều điều bất ngờ thú vị dành cho 2k5 tại UEF trong mùa tuyển sinh Đại học chính quy 2023-2024. Hãy cùng theo dõi FIT UEF để khám phá nhé!
---------------------
Nguồn tham khảo:
- Báo quốc tế: https://baoquocte.vn/thanh-nien-la-nguoi-di-dau-mo-cua-ky-nguyen-so-220719.html - Báo điện tử VTV News: https://vtv.vn/kinh-te/nhat-ban-san-sang-buoc-vao-xa-hoi-50-20200210110652515.htm
- Báo đại đoàn kết: http://daidoanket.vn/cach-mang-cong-nghiep-50-qua-trinh-dao-thai-khac-nghiet-hon-sap-bat-dau-547973.html
-newocean.com.vn:https://new-ocean.com.vn/article/cach-mang-cong-nghiep/#:~:text=Th%E1%BB%9Di%20%C4%91%E1%BA%A1i%205.0%20cho%20ph%C3%A9p,v%C3%A0%20ngu%E1%BB%93n%20l%E1%BB%B1c%20lao%20%C4%91%E1%BB%99ng.
- Báo Việt Nam hội nhập: https://vietnamhoinhap.vn/vi/xa-hoi-50-dinh-cao-moi-cua-su-phat-trien-10130.htm
- Báo lao động: https://laodong.vn/the-gioi/xa-hoi-sieu-thong-minh-xa-hoi-50-777753.ldo - Báo nhân dân: https://nhandan.vn/mo-hinh-xa-hoi-50-post634595.html
- Báo lao động: https://laodong.vn/giao-duc/chuyen-minh-dao-tao-dai-hoc-nganh-nghe-truoc-suc-ep-cong-nghe-40-1143420.ldo