Giảng viên UEF được giới thiệu về kỹ thuật Reflection trong mô hình Service-Learning

Vừa qua, Trung tâm Kết nối cộng đồng UEF đã tổ chức thành công buổi workshop “Giới thiệu kỹ thuật Reflection trong mô hình Service-Learning” dành cho các giảng viên và đối tác có tính chất công việc liên quan đến nhóm thanh niên trong hoạt động giảng dạy và học tập thông qua phục vụ cộng đồng. Buổi workshop được dẫn dắt bởi chuyên gia Được Nguyễn - Cán bộ Đại học Quốc tế Karlshochschule International University (KIU). Hoạt động còn có sự tham dự của ThS. Đinh Nguyễn Thiên Ân - Giám đốc Trung tâm Kết nối cộng đồng.

Cụm từ Reflection - tạm dịch là Quá trình phản tư, đã rất quen thuộc đối với các bạn sinh viên đã và đang tham gia các hoạt động gắn kết cộng đồng tại UEF. Tuy nhiên, thực hành phản tư học thuật còn khá mới đối với giảng viên và đối tác cộng đồng. Do đó, chuyên gia Được Nguyễn đã giới thiệu lý thuyết và một số kỹ thuật thực hành đa dạng và hiệu quả giúp người tham gia có thể áp dụng trong hoạt động môn học hoặc tại đơn vị.
Theo chia sẻ, quá trình phản tư là một trong ba thành tố quan trọng của mô hình học tập gắn kết cộng đồng nhằm giúp người học nhận diện, mô tả được những bài học thông qua các trải nghiệm phục vụ cộng đồng thực tiễn. Quá trình này diễn ra liên tục trong suốt giai đoạn học.
Do đó, thực hành phản tư được áp dụng ở các giai đoạn trước, trong và kết thúc dự án gắn kết cộng đồng. Phản tư được áp dụng không chỉ trong những trường hợp phát sinh ra vấn đề mà còn cả khi hoạt động diễn ra thuận lợi với mục đích học hỏi, ghi nhận thành quả, chuẩn bị cho các tình huống không thuận lợi,… Hơn hết là liên kết trải nghiệm với những người tham gia đã biết trước đó để bật ra bài học.

Những hoạt động mang tính phối hợp cao

Chuyên gia cũng giới thiệu mô hình 4C’s của phản tư học thuật, bao gồm những từ khóa: Continuous (liên tục): Xảy ra trước, trong và sau hoạt động học thông qua phục vụ cộng đồng; Connected (kết nối): Đưa lý thuyết vào áp dụng thực hành trong đời sống; Challenging (thử thách): Phản tư những câu hỏi cũ được nhìn nhận theo những cách hay quan điểm mới được hé lộ từ những câu hỏi đưa ra, giúp sinh viên suy nghĩ theo những cách mới và Contextualize (bối cảnh hóa): Quy trình và cách thiết lập phản tư phù hợp với những điều diễn ra trong quá trình hoạt động.
Chuyên gia khuyến khích sử dụng phản tư thông qua mô hình “Chu trình phản xạ Gibb’s”. Mô hình này rất phổ biến và hữu hiệu để hướng dẫn các bạn mới bắt đầu tư duy mạch lạc qua các giai đoạn của một trải nghiệm và gồm 3 bước chính: Mô tả, phân tích và đánh giá.

Người tham gia được trải nghiệm chia nhóm thực hành một số phương pháp phản tư thông qua công cụ như vật dẫn, hình ảnh, … Trải nghiệm thực tế giúp cho các thầy, cô có thể nhập vai và “cảm” được việc thực hành phản tư trong vai trò là người dẫn dắt lẫn người học. Hoạt động diễn ra sôi nổi, nhiều câu hỏi sâu đã được gợi mở và nhận về phản hồi tận tình từ phía diễn giả. “Bất kỳ ai cũng đều có thể là người dẫn dắt, tuy nhiên người điều phối hoạt động này nên đảm bảo nguyên tắc trung lập và nên có trải nghiệm và sự từng trải. Không thể chắc chắn sự việc sẽ được giải quyết khi phản tư nhưng nếu không phản tư thì vấn đề luôn nằm ở đó” - anh Được Nguyễn nhấn mạnh.

Theo dõi xuyên suốt hoạt động, chị Thiên Ân chia sẻ: “Phản tư là kỹ thuật mở và rất quan trọng trong mô hình Service-Learning, yêu cầu sinh viên cần đào sâu vào vấn đề để liên kết từ lý thuyết đến bài học ứng dụng thực tế. Phản tư đưa đến việc áp dụng vào đời sống và lý tưởng nhất là rèn luyện cho người học tự mình phản tư, mong rằng sau buổi hội thảo, mọi người sẽ quan tâm hơn có cái nhìn sâu hơn về phản tư và tiếp cận thực hành nhiều hơn”.

Bên cạnh đó, một số đối tác cộng đồng cũng đưa ra ý tưởng có thể áp dụng phản tư vào đời sống, công việc như: Viết nhật ký lưu lại trải nghiệm, ý tưởng, câu hỏi; ghi lại, mô tả, giải thích những sự kiện quan trọng trong dự án đang thực hiện; tổ chức các buổi họp nhóm để phản tư sau mỗi tuần làm việc; tham gia cộng đồng mạng xã hội, thảo luận và đóng góp ý tưởng để những người khác có thể đưa ra góc nhìn mới, giúp bạn gọt giũa ý tưởng và kịp thời phát hiện lỗ hổng trong lập luận của mình;... Từ đó, sẽ dần hình thành  thói quen sử dụng các công cụ suy tưởng, phản tư như câu hỏi, câu chuyện, đối thoại với chính mình hoặc với người khác. 

Kỹ thuật Reflection thể hiện thông qua hình vẽ

Buổi workshop đã tạo ra những kết nối mới trong học tập gắn kết cộng đồng và thực hành phản tư. Được biết, Trung tâm Kết nối cộng đồng UEF sẽ tiếp tục hợp tác cùng chuyên gia Đại học KIU tổ chức thêm những chương trình thúc đẩy nâng cao năng lực cho sinh viên - giảng viên - đối tác tham gia vào các hoạt động gắn kết cộng đồng trong tương lai.